#78 Denge ve Denetleme Ağı | Demokrasi Atölyeleri Sonuç Raporu

I. KAVRAMSAL ÇERÇEVE

Önce kavramlar…

Demokrasi Atölyesi.

• Demokrasi Atölyesi: Katılımcıların kendilerini siyasi parti olarak düşünerek hazırladıkları seçim bildirgeleri aracılığıyla aktif şekilde sorun tespiti ve çözüm önerisi ürettiği, 5-25 kişiden oluşan kapalı topluluklar.

II. ARAŞTIRMACI KURUM

Denge ve Denetleme Ağı (DDA)  

Toplumun çeşitli kesimlerinden 300’e yakın sivil toplum örgütünün yanı sıra on binlerce takipçinin yer aldığı, çoğulcu demokrasinin güçlenmesini amaçlayan hareket.

Türkiye’nin dört bir yanında, farklı alanlarda varlık gösteren sivil toplum örgütlerinden oluşan bu ağ; izleme, politika üretimi, kamuoyu oluşturma ve savunuculuk yöntemlerini kullanarak, Türkiye’de denge denetleme sisteminin güçlendirilmesine katkı verme amacı güdüyor.

III. METODOLOJİ

Derinlemesine görüşme, grup çalışması.

Rapor 4 ay boyunca (Aralık 2022- Nisan 2023) 15 ilde 400’den fazla kişinin katıldığı Demokrasi Atölyesi merkezlerinde toplanan veriler baz alınarak oluşturuluyor.

Elde edilen veriler iki başlık altında değerlendiriliyor: Bireysel bulgular ve grup çalışmasının bulguları. Öncelik verilmesi gereken konular ve çözüm önerileri farklı başlıklar altında analiz ediliyor. (Ekonomi, haklar, özgürlükler, demokrasi, yönetişim vd.)

IV. BULGULAR

Rapor bize ne söylüyor?

Seçimde “Ben aday olsaydım”: Katılımcılara göre sorunlar ve çözüm önerileri.

Bireysel sorunlardan en öne çıkanı: Ekonomi.

• Katılımcıların öne sürdüğü yaklaşık 2500 sorunun 600’den fazlası ekonomi ile ilgili.
• Geçim sıkıntısı, işsizlik, gelir adaletsizliği katılımcıların belirttiği en önemli ekonomi sorunları.
• Ekonomi başlığını haklar ve eğitim sistemi sorunları takip ediyor.
• Haklar başlığı altında toplanan sorunların en önemlisi toplumsal cinsiyet konusu.
• Eğitim sorunları için belirtilen en önemli sorunlar eğitimde niteliksizlik ve eşitsizlik konuları.
• Düşünce özgürlüğü başlığı bir diğer öne çıkan konu.
• Medya bağımsızlığı, dinin siyasallaşması, adalet sorunları ve liyakatsizlikten sıklıkla söz ediliyor.
• Ayrımcılık ve göçmenler meselesi de öne çıkan sorunlardan bazıları olarak karşımıza çıkıyor.

Seçimde “Biz aday olsaydık”: Grup çalışması bulguları.

• Proje kapsamında katılımcılar “Biz aday olsaydık” önermesi üzerinden hayali siyasi partiler olarak seçim bildirgelerini hazırlıyorlar. 101 ayrı grup tarafından 648 konu üzerine bildirge hazırlanıyor.
• Sırasıyla; ekonomi, haklar, göçmenler. Yaklaşık 150 kez ekonomik sorunlar vurgulanırken haklar konusunun 100, eğitim sistemi konusunun 90, göçmen sorununun ise 44 defa vurgulandığı belirtiliyor.
• Grup çalışmalarında haklar konusunun en önemli başlığı “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”. (Bireysel bulgularda olduğu gibi.)
• Eğitimde niteliksizlik grup çalışmalarının eğitim konusundaki en önemli başlığı. Bu başlığı eşitsizlik ve üniversite sorunları izliyor.

Peki ya çözüm?

• Ekonomik sorunlar için gelir düzeyinin yükseltilmesi, gelir adaletsizliğini ortadan kaldırma, sosyal devletin güçlenmesi gibi politikalar öneriliyor.
• İşsizlik sorununun çözülmesi gençler ve kadınların istidama teşviki ve sanayi üretiminin gelişmesi ile amaçlanıyor.
• İstanbul Sözleşmesi’ne dönülmesi ve Aile Koruma Kanunu’nun genişletilmesi gibi yasal düzenlemeler öneriliyor.
• İnsan ve diğer canlıların yaşam haklarının korunması için yasal genişlemeler öneriliyor.
• Çocuk işçiliğine son verilmesi ve çocuk koruma programlarının geliştirilmesi öneriliyor.
• Eğitim sorununa yönelik çözümler arasında öğretmenlerin gelirlerinin iyileştirilmesi, okul altyapılarının geliştirilmesi, temel eğitimin tamamen ücretsiz olması ve özel/devlet ayrımının azaltılması ön plana çıkan öneriler arasında.
• Daha iyi bir demokrasi için yerel yönetimlerin güçlenmesi ve STK’ların desteklenmesi gerektiği ifade ediliyor.
• Liyakatsizliğe karşı adil atama sistemleri öneriliyor.
• Anadilde eğitim hakkının sağlanması gerektiği ifade ediliyor.
• Afetlerle mücadele için “Afet Bakanlığı” kurulması öneriliyor.
• “Göç Bakanlığı” kurulması, geri kabul anlaşmasının feshi ve sınır güvenliğini arttırmaya yönelik çözümler öneriliyor.

DDA’nın gözlemleri.

• DDA, önerilen çözümlerden yola çıkılarak sorunların uzlaşı ile çözülebileceği yönündeki ümitlerin güçlendiğini belirtiyor.
• Bireysel çalışmalarda ve grup çalışmalarında ülkenin sorunlarına, sosyal devlet anlayışına uygun çözüm önerileri getirildiği vurgulanıyor.
• Önerilen ekonomik çözüm önerilerinin ‘ortodoks’ bir yaklaşımdan farklı oldukları tespit ediliyor.
• Türkiye’nin toplumsal cinsiyeti gözetecek politikalara yönelmesi gerektiği vurgulanıyor.

V. BİR YAYIN

“Nasıl Bir Dünya? Nasıl Bir Türkiye?” adlı programda Hakan Yavuzyılmaz ve Emre Erdoğan, Demokrasi Atölyeleri Sonuç Raporu’nun hazırlanma sürecini, raporun bulgularını, nasıl okunması gerektiğini ve seçim sonuçlarıyla nasıl ilişkilendirilebileceğini anlatıyor.

Yayını izlemek için tıklayınız.

VI. YAKINDA

78. rapor incelememizin sonuna geldik!

“Rapora Göre” adlı YouTube canlı yayın programlarımızda uzmanlarla raporlar üzerine konuşuyoruz. Abone olmayı ve paylaşarak bize destek olmayı unutmayın!

Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle.

Hoşça bakın zâtınıza.

Rapor Bülteni Ekibi